Bron: GreenTechPower

Golfforum Lummen is niet de grootste golfbaan van België maar wel een van de moeilijkste. Dat maakt dat mensen uit heel Europa er graag komen spelen. Het is tevens een van de Belgische golfbanen waar de meeste wedstrijden worden georganiseerd. Voor hoofdgreenkeeper Johan Vanwiddingen is het dus een hele kunst om het gras in optimale vorm te houden. En de lat ligt hoog, want vorig jaar kreeg de club de award voor meest gastvrije golfclub van België.

Johan Vanwiddingen, hoofd-greenkeeper van Golfforum Lummen
in het gelijknamige plaatsje, is bijna vergroeid met zijn golfbaan. ‘Sinds mijn 15 jaar kom ik met mijn vader mee naar deze golfbaan. Ik ken deze baan dus van jongs af aan. Mijn vader was sinds 1991 hoofd-greenkeeper in Lummen, tot ik in 2003 het stokje van hem overnam. Daarvoor hield ik mij vooral bezig met tuinaanleg en -onderhoud. Net als mijn vader werk ik hier overigens niet in loondienst, maar als zelfstandige.’ Zelf heeft Vanwiddingen wel personeel in dienst. In totaal werkt er 2 man fulltime voor hem op deze golfbaan. ‘Een ervan is mijn neef en daar werk ik al 10 jaar in harmonie mee samen.’ In de tijd van de vader van Vanwiddingen had de golfbaan 6 holes. Inmiddels is dat aantal uitgebreid naar 9 holes op 15 hectare grond. ‘In mijn begintijd, rond 2003, verliep alles nog vrij eenvoudig’, weet de hoofd-greenkeeper. ‘We hadden kleine zitmaaiers van Jacobson en Ramsones. En in het geval van ziektes of schimmels in het gras konden we nog gewoon chemische middelen gebruiken.’

Veel smalle doorgangen
De bunkers werden in die tijd nog gewoon geharkt met een hark, nu met een bunkerhark. Vanwiddingen: ‘De fairway maaiden we in die tijd met een driecilinder van Torro, nu met een vijfcilinder van John Deere.’ In die tijd had de hoofd-greenkeeper ook minder werk omdat het om een 6 holesbaan ging. Nu, met 9 holes, heeft hij een derde meer werk. De baan is door de uitbreiding van 6 naar 9 holes in oppervlakte uitgebreid van 12 naar 15 hectare. Golfforum Lummen is volgens hem vooral bijzonder omdat het een golfbaan is met heel veel smalle doorgangen tussen de bomen door. Verder zitten er een aantal banen in deze golfbaan waar je de bal exact moet plaatsen omdat hij anders diverse (verkeerde) kanten op kan rollen, waardoor het nog moeilijker wordt om de hole te bereiken. Vanwiddingen: ‘Dat maakt het spelen dus heel moeilijk! Maar ook voor ons is het veel werk, zeker omdat het zo’n bosrijke golfbaan is.’ Dat is ook de reden dat veel goede Europese golfers zeggen: als je op Golfforum Lummen kunt spelen, kun je op de moeilijkste golfbanen van Europa spelen. De moeilijkste banen hebben doorgangen tussen bomen door van 10 tot 50 meter. Vanwiddingen: ‘Daar hebben we er een aantal van, met 4 banen met hele smalle doorgangen.’

Hele jaar door kuisen
Het meeste werk zit ‘m in het snoeien van de bomen en het opruimen van de bladeren in de herfst en winter. Vanwiddingen: ‘Door de recente storm zijn er extreem veel bomen omgegaan. Dus we zijn nog steeds volop aan het ruimen.’ Voor het zuiver houden van de bossen gebruikt de hoofdgreenkeeper een speciale opraapmachine van John Deere; deze kan ook de dennenappels en dennennaalden oprapen van de vele naaldbomen die het terrein rijk is. ‘We hebben zoveel werk dat we het hele jaar door aan het kuisen zijn,’ vertelt Vanwiddingen. ‘Dat moet wel, anders kunnen onze golfers hun balletjes niet meer vinden tijdens het golfspel.’ Een ander bijzonder punt aan de Lummense golfbaan is dat ze een breed machine- en werktuigenpark hebben. Ze beschikken over bosmaaiers, zaagmachines, heggenscharen … Vanwiddingen lachend: ‘Normaal heb je zo’n diversiteit en aantal aan machines en werktuigen niet nodig, maar hier wel. We gebruiken nu overigens nog benzinebosmaaiers van Stihl, maar gaan op korte termijn mogelijk over op accubosmaaiers. Vooral vanwege het feit dat accumachines beter zijn voor het milieu en minder lawaai maken.’

Verbruik machines bekend
Nog een zeer bijzonder punt wat betreft het onderhoud aan de golfbanen van Golfforum Lummen is dat er exact wordt bijgehouden hoeveel uur er met welke machine of werktuig gewerkt wordt. En ook exact hoeveel liter benzine of diesel er verbruikt wordt. Vanwiddingen: ‘Dat komt omdat ik hier als zelfstandige werk voor Golfforum Lummen. Ik moet precies weten wat ik verbruik en hoeveel uur ik werk zodat ik dat exact kan doorrekenen. En dat voor iedere specifieke maaier, zowel green-, fairway- en roughmaaiers. Waar ik voorheen nog met maaiers van Ramsones of Kubota of Toro werkte, is dat vandaag alleen nog met John Deere.’ De arbeidsuren per green-, fairway- en roughmaaier zit per jaar tussen de 150 en 300 uur. Het verbruik voor de greenmaaiers zit tussen de 350 en 400 liter diesel en voor de fairwaymaaiers tussen de 610 en 660 liter. De roughmaaiers verbruiken jaarlijks tussen de 750 en 790 liter diesel. De arbeidsuren die gedraaid worden met de John Deere 3745 tractor liggen tussen de 500 en 600 uur. De tractor verbruikt jaarlijks tussen de 850 en 950 liter diesel. Van de bosmaaiers, zaagmachines en heggenscharen heeft de hoofd-greenkeeper de cijfers niet paraat, maar hij vindt het opvallend dat de afgelopen jaren zowel het aantal arbeidsuren per tractor, machine of werktuig als het brandstofverbruik ongeveer hetzelfde is gebleven. ‘Gemiddeld genomen neemt dat dus niet af of toe, tenzij we natuurlijk accuapparatuur gaan inzetten. Dan gaan we in kWh rekenen.’

Onderhoud volledig in eigen beheer
De hoofd-greenkeeper van Golfforum Lummen mag van directeureigenaar Emiel Vandepaer qua machine- en werktuigenpark kopen wat hij nodig heeft. Vanwiddingen: ‘En daar ben ik heel blij mee. Niet iedere directie van een golfbaan zou dat accepteren. Het voordeel is dat we nu over een goed en jong machine- en werktuigenparkbeschikken waarmee we onze golfbaan perfect in conditie kunnen houden. Zo is de oudste fairwaymaaier nog geen twee jaar oud en de oudste voorgreenmaaier nog geen drie jaar. Het meeste onderhoudswerk aan de tractor, maaimachines en werktuigen doe ik zelf, in samenwerking met een vriend. En laat deze vriend nou toevallig altijd als mechanieker bij John Deere gewerkt hebben. Het specialistenwerk zoals het slijpen van de messen en het afstellen van de motoren doet hij.’ Vanwiddingen is de laatste jaren steeds meer dezelfde merken gaan gebruiken. Dat is een bewuste keuze. ‘John Deere natuurlijk mede omdat we iemand in huis hebben die ze kan repareren en onderhoud kan uitvoeren. Verder biedt John Deere in België een goede service en dat is ook belangrijk voor mij. Niet toevallig woont onze mechanieker ook in Lummen,’ glimlacht hij.

Banen renoveren
In zijn jonge jaren, in de tijd dat zijn vader hoofd-greenkeeper was, hielp Vanwiddingen volop mee met de renovatie en later met de aanleg van de golfbanen van Golfforum Lummen. ‘En niet alleen bij de renovatie van banen bij deze golfbaan, maar ook van andere golfbanen in België. Zo heb ik bijvoorbeeld ook geholpen bij de renovatie van de golfbaan in Hasselt. Het grote voordeel is dat ik nu, met al die ervaring, hier onze eigen banen ook kan aanpakken. Momenteel ben ik met mijn personeel bezig met de renovatie van baan 9 van Golfforum Lummen. Het doel is om de baan zo aan te passen dat er nóg beter op gespeeld kan worden. Dit kwam in het gedrang omdat er teveel bomen stonden en de doorgangen te smal werden. Baan 8 van Golfforum Lummen hebben we vorig jaar volledig gerenoveerd.’ Natuurlijk worden onderwerpen als milieu, duurzaamheid en de keuze voor biologisch middelengebruik ook voor Golfforum Lummen steeds belangrijker. ‘Ik focus mij vooral op het onderhoud, duurzaamheid en het milieu’, aldus Vanwiddingen, ‘We zien ook de noodzaak van de omschakeling van chemische naar biologische of natuurlijke middelen ter versterking van de grasmat. We proberen natuurlijk nu al met zo weinig mogelijk chemische middelen te werken. Het valt sommige jaren niet mee om dat te bereiken. Dat komt omdat de spelers tegenwoordig liefst het ganse jaar willen spelen op alle banen. Het gras daarentegen heeft liever een rustperiode. Dus dat botst soms. Als het gras teveel stress krijgt, dan moet je vaak weer middelen inzetten en dat is nu juist wat we niet willen.’

Zeer veel wedstrijden
Bijzonder is dat Golfforum Lummen een van de Belgische golfbanen is waar de meeste wedstrijden georganiseerd worden. Vanwiddingen: ‘Dat komt vooral omdat we veel leden hebben en onze courses heel veel uitdaging bieden voor de spelers uit heel Europa. Tijdens deze wedstrijden worden er dan meestal 18 holes gespeeld, dit betekent echter dat het gras 2x zoveel te lijden heeft. De golfclub gebruikt daarbij geen aparte soorten gras, maar gewoon de bekende standaardsoorten zoals Engels raaigras, struisgras of roodzwenkgras. De greens zijn bij al die wedstrijden natuurlijk het meest gevoelig.’ Vanwiddingen: ‘Vandaar dat ik één keer per maand belucht en één keer per maand bezand. Dat is niet eenvoudig aangezien de grond van deze golfbaan vooral uit zand met stenen bestaat. Het is vrij harde grond, dus ik moet zelfs uitkijken dat ik de prikkers niet kapot maak. Het holprikken en bezanden voor een betere waterhuishouding gebeurt één keer per jaar. De golfclub werkt bij de beregening met een beregeningsinstallatie met vaste pop-up sproeiers in de grond. Beregenen moet je op deze zeer heuvelachtige golfbaan heel veel doen. De grond droogt hier met warm weer immers snel uit.’ De volledige beregeningsinstallatie werd, al voordat de vader van Vanwiddingen hoofd-greenkeeper was, aangelegd. Speciaal voor de bijen op de golfbaan en in de omgeving heeft de hoofd-greenkeeper sinds vorig jaar een bijenkast hangen. ‘En dat bevalt ons goed. We hebben uiteraard heel veel natuur op deze golfbaan, ook omdat we zoveel bomen hebben. Dit is een reden waarom spelers hier graag spelen; de ruime natuur vinden ze ook aantrekkelijk, naast het moeilijke spel op veel banen.’ Vanwiddingen is blij dat hij de courses van Golfforum Lummen mag verzorgen. Omdat het een 9 holes baan is die intensief gebruikt wordt, is het soms wel lastig om alles rond te krijgen. ‘Zeker in de zomer, maar ja, dan begin ik gewoon om 6 uur en ik stop voordat de meeste spelers beginnen.’

Beroemde golfers
Directeur-eigenaar Emiel Vandepaer van Golfforum Lummen heeft de huidige golfbaan in de afgelopen decennia uitgebouwd tot de professionele baan die het nu is. ‘Het was oorspronkelijk een initiatief van een golfschool in Lummen, maar die zagen er vanaf om te starten. Dus heb ik de kans gewaagd,’ zegt hij lachend. ‘En dat heeft goed uitgepakt.’ Globaal gezien heeft Vandepaer de baan vanaf de start in 3 fases uitgebouwd. Eerst naar 7 holes, vervolgens naar 9 holes (oude situatie) in 1994 en uiteindelijk in 2003 naar 9 holes (nieuwe situatie). ‘In de oude 9 holes situatie zaten er in een aantal banen een aantal zogeheten crossovers. Je moest dus wachten als een andere baan aan slag was, maar uiteindelijk zijn zulke situaties toch te onveilig. Vandaar dat we de crossovers eruit gehaald hebben.’ Dat Golfforum Lummen bekend is, mag blijken uit de golfers die er gespeeld hebben. Volgens Vandepaer hebben onder andere Luc Nillis, Bernd Thijs en Wesley Sonck op zijn golfbaan gespeeld. ‘Sinds 2013 hebben we 2 par 5 en 2 par 3 + 5 par 4’en, dus par 36 rond.’ Net als Vanwiddingen ziet ook Vandepaer dat de golfsector zich naar een steeds duurzamere sector beweegt. Hij denkt dat de eindoplossing, ook als je naar collega-golfbanen kijkt, voor wat betreft het afschaffen van chemische middelen nog niet volledig gevonden is. ‘Wij gebruiken momenteel natuurlijk ook zeewierproducten en andere natuurlijke middelen. Vorig jaar hebben we daar volop proeven mee gedaan. Het blijkt echter dat er geen direct sluitende oplossing is. Bij de inzet van deze natuurlijke middelen kun je namelijk ook weer andere problemen krijgen. Vorig jaar in de zomer ging het goed, maar deze winter kregen we opeens zwarte algen in onze grasmat. Inmiddels hebben we dat opgelost.’

Mooie bloemenranden ter verfraaiing
Langs hole 4 en hole 7 heeft Golfforum Lummen sinds vorig jaar mooie bloemenranden aangelegd. Vandepaer: ‘Dit hebben we speciaal gedaan om onze golfbaan nóg aantrekkelijker te maken. De spelers waarderen dit enorm, hebben we vorig jaar al gemerkt. In de bloemenranden staan onder meer bloemen als paardenbloemen, madeliefjes, klaprozen en korenbloemen. Zo wordt de onze golfbaan steeds meer voorbereid op de toekomst.’ Vandepaer zelf kijkt inmiddels, gezien zijn leeftijd, ook al uit naar een geschikte opvolger voor hemzelf. ‘Zowel in mijn eigen familie als in ons ledenbestand zitten gelukkig een aantal geschikte personen die deze golfbaan zouden kunnen voortzetten zodra ik met pensioen ga.’ Als doorwinterde golfer vindt de directeur-eigenaar van de Lummense golfclub dat de golfregels inmiddels wel weer wat soepeler mogen. ‘Ik vind dat voor België de golfregels wat minderstreng moeten worden. Ik zie nu dat de zeer strenge Engelse golfregels ervoor zorgen dat vooral beginnende golfers soms afzien van clubdeelname. Daarbij bedoel ik dan bijvoorbeeld de clublengtes en het wel of niet mogen wegnemen van losse voorwerpen op de baan. Het is natuurlijk typisch Engels om alles tot in detail te regelen, maar het is beter om sommige belemmerende regels af te schaffen. Ik vind dat plezier van het spel een eerste vereiste is en daarna pas de regels.’ Vandepaer is er natuurlijk enorm trots op dat zijn golfbaan door European Leading Courses vorig jaar, voor het tweede achtereenvolgende jaar, is uitgeroepen tot de meest gastvrije golfclub van België. ‘En daar hebben wij geen invloed op; de jury van deze organisatie komt spelen zonder dat wij ervan weten. In 2016, het eerste jaar dat we wonnen, waren we stomverbaasd en blij verrast! Vorig jaar wonnen we weer en dachten; zie je wel dat het een verdiende overwinning was.’ Volgens Vandepaer gaat het bij het golfen om de mensen en om de sfeer. ‘Dus is het personeel achter de bar vriendelijk en groeten mensen elkaar op de baan vriendelijk. En als we gebeld worden met een vraag, dan bellen we zo snel mogelijk terug. We laten mensen niet wachten. Verder kennen wij al onze leden, en dat zijn er heel wat, bij de voornaam. We groeien nog ieder jaar iets als club, maar we blijven die warme sfeer en kwaliteit behouden.’